Page 5 - όψεις της Αρχαίας Ελλάδας
P. 5
www.pemptousia.gr Τεύχος 27 / Όψεις της Αρχαίας Ελλάδας / 29 Νοεμβρίου 2014 ΑΝΑΛΕΚΤΑ
Γιατί διδάσκουμε
Αρχαία Ελληνικά στα παιδιά;
Πολλές συζητήσεις γίνονται τελευταία γύρω από το ζήτημα της διδασκαλίας των
αρχαίων ελληνικών, ένα ζήτημα που φαίνεται να εγείρει διαφορετικές, αντικρουόμενες
απόψεις. Με αφορμή τις συζητήσεις αυτές, αναρτούμε την ανέκδοτη ομιλία του Ι.Θ.
Κακριδή, με θέμα “Γιατί διδάσκουμε Αρχαία Ελληνικά στα παιδιά”.
παναστατικό είναι το νέο εκπαιδευτικό σύστη- μέσα μου την πνευματική ιστορία των Ελλήνων από
Εμα από πολλές πλευρές. Η πιο επαναστατική τα μυκηναϊκά χρόνια ως σήμερα.
από όλες τις καινοτομίες του είναι ίσως η απόφαση,
στο τριτάξιο Γυμνάσιο οι αρχαίοι Έλληνες κλασι- Ο δεύτερος λόγος που μας επιβάλλει να γνωρίσουμε
κοί να διδάσκονται από μετάφραση, και μόνο στην την αρχαία πνευματική Ελλάδα είναι ότι είμαστε
τελευταία τάξη να δίνεται μια γενική εισαγωγή κι εμείς Ευρωπαίοι. Ολόκληρος ο Ευρωπαϊκός πο-
στους νόμους του αρχαίου αττικού λόγου. Ο νεω- λιτισμός στηρίζεται στον αρχαίο Ελληνικό, με συν-
τερισμός αυτός δημιουργεί ένα πλήθος προβλήματα δετικό κρίκο τον ρωμαϊκό. Με τους άλλους Ευρω-
στην πραχτική του εφαρμογή, προκαλεί όμως και παίους μας δένει βέβαια και ο Χριστιανισμός, όσο
καθαρά θεωρητικές απορίες. Το μεγάλο πρόβλημα, και να μας χωρίζουν ορισμένα δόγματα. Μα και ο
που είναι φυσικό να βασανίζει τον καιρό αυτό το Χριστιανισμός έπρεπε να δουλευτεί πρώτα με την
φιλόλογο του Γυμνασίου, είναι αν το νέο σύστημα Ελληνική σκέψη, για να μπορέσει ν’ απλώσει έπειτα
θα μπορέσει ν’ ανταποκριθεί στο βασικό σκοπό της στον ευρωπαϊκό χώρο. Η ρίζα του πολιτισμού των
διδασκαλίας των αρχαίων Ελληνικών, τη στιγμή που Ευρωπαίων όλων είναι ο αρχαίος ελληνικός στοχα-
ο αρχαίος λόγος θα πάψει ν’ ακούγεται αυτούσιος σμός και η τέχνη, γι’ αυτό δεν μπορεί να τα αγνοεί
στο Γυμνάσιο. κανείς, αν θέλει να αισθάνεται πως πνευματικά ανή-
κει στην Ευρώπη.
Γιατί αλήθεια διδάσκουμε τα αρχαία ελληνικά στα
παιδιά που θέλουμε να μορφώσουμε, σε τόσο πολ- Μα ο κυριότερος λόγος που δεν επιτρέπεται οι νέοι
λές ώρες μάλιστα; μας ν’ αγνοούν την αρχαίαν Ελλάδα είναι άλλος:
στην Ελλάδα για πρώτη φορά στα χρονικά του κό-
Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που μας υποχρεώνουν να σμου ανακαλύφτηκε ο άνθρωπος ως αξία αυτόνο-
βοηθήσουμε τα παιδιά μας να επικοινωνήσουν όσο μη, ο άνθρωπος που θέλει να κρατιέται ελεύθερος
γίνεται περισσότερο με τον αρχαίο κόσμο. από κάθε λογής σκλαβιά, και υλική και πνευματική.
Μέσα στους λαούς που περιβάλλουν τον ελληνικό
Πρώτα απ’ όλα, γιατί είμαστε κι εμείς Έλληνες. Από χώρο στα παλιά εκείνα χρόνια υπάρχουν πολλοί
τον καιρό του Ομήρου ως σήμερα έχουν περάσει κά- με μεγάλο πολιτισμό, πάνω απ’ όλους οι Αιγύπτιοι
που δυο χιλιάδες εφτακόσια χρόνια. Στους αιώνες και οι Πέρσες. Οι λαοί όμως αυτοί ούτε γνωρίζουν
που κύλησαν οι Έλληνες βρεθήκαμε συχνά στο από- ούτε θέλουν τον ελεύθερο άνθρωπο. Το απολυταρχι-
γειο της δόξας, άλλοτε πάλι στα χείλια μιας κατα- κό τους σύστημα επιβάλλει στα άτομα να σκύβουν
στροφής ανεπανόρθωτης-νικήσαμε και νικηθήκαμε αδιαμαρτύρητα το κεφάλι μπροστά στο βασιλέα και
αμέτρητες φορές· δοκιμάσαμε επιδρομές και σκλα- στους θρησκευτικούς αρχηγούς. Η ελεύθερη πράξη
βιές· αλλάξαμε θρησκεία· στους τελευταίους αιώνες και η ελεύθερη σκέψη είναι άγνωστα στον εξωελλη-
η τεχνική επιστήμη μετασχημάτισε βασικά τη μορ- νικό κόσμο. Και οι Έλληνες; Πρώτοι αυτοί, σπρωγ-
φή της ζωής μας· και όμως κρατηθήκαμε Έλληνες, μένοι από μια δύναμη που βγαίνει από μέσα τους
με την ίδια γλώσσα-φυσικά εξελιγμένη-, με τα ίδια και μόνο, την δεσποτεία θα την μεταλλάξουν σε δη-
ιδανικά, τον ίδιο σε πολλά χαραχτήρα και με ένα μοκρατία, και από την άβουλη, ανεύθυνη μάζα του
πλήθος στοιχεία του πολιτισμού κληρονομημένα από λαού θα πλάσουν μια κοινωνία από πολίτες ελεύ-
τα προχριστιανικά χρόνια. Στον πνευματικό τομέα θερους, που καθένας τους να νιώθει τον εαυτό του
κανένας λαός δεν μπορεί να προκόψει, αν αγνοεί την υπεύθυνο και για τη δική του και για των άλλων την
ιστορία του, γιατί άγνοια της ιστορίας θα πει άγνοια προκοπή. Ο στοχασμός είναι κ’ αυτός ελεύθερος για
του ίδιου του ίδιου του εαυτού του. Είμαι Έλληνας, τα πιο τολμηρά πετάματα του νου και της φαντα-
συνειδητός Έλληνας, αυτό θα πει, έχω αφομοιώσει σίας. Ο Έλληνας είναι ο πρώτος, που ενώ ξέρει πως
Σελίδα 5
